Renault 16 zadebiutowało blisko 50 lat temu. Model ten był pierwszym seryjnie produkowanym hatchbackiem.

Wbrew pozorom, to nie VW Golf był pierwszym hatchbackiem. W 1960 r. grupa inżynierów z Billancourt rozpoczęła prace nad Projektem 1150. Była to rewolucja technologiczna – pojazd, który w późniejszym czasie otrzymał oznaczenie „16” całkowicie różnił się od modelu Dauphine z silnikiem montowanym z tyłu. W niczym nie przypominał także większego modelu Fregate z silnikiem umieszczonym z przodu, lecz nadal z tylnym napędem i archaicznym już pontonowym nadwoziem.

Po raz pierwszy w historii Renault projektowano samochód z napędem na koła przedniej osi i po raz pierwszy w historii motoryzacji nadwozie określone angielskim słowem hatchback otrzymało piąte drzwi – uchylną do góry klapę, która ułatwiała dostęp do bagażnika i umożliwiała załadunek przedmiotów o dużych rozmiarach. Pierwsze szkice charakterystycznej sylwetki ze ściętym tyłem i dużym rozstawem osi powstały w 1961 r. – długo przed projektem Syreny 110 realizowanym przez BKPmot i FSO.

W 1963 r. gotowe były prototypy, które badano w tunelu aerodynamicznym oraz poddawano testom zderzeniowym w centrum badawczym Renault w Lardy. Efektem tych testów było wzmocnienie konstrukcji przedziału pasażerskiego. Od pierwszego produkcyjnego egzemplarza, Renault 16 posiadało seryjne punkty kotwiczenia pasów bezpieczeństwa kierowcy i pasażera. W późniejszych latach wprowadzono je także dla pasażerów z tyłu. Dział projektujący silniki testował kilka jednostek 4-cylindrowych. W efekcie wybrano silnik typu 697 o poj. 1470 cm i mocy 59 KM. Montowano go w latach 1965-1971. Na stanowiskach badawczych testowano także mocniejszą jednostkę 1 565 cm i mocy 83 KM. Silnik typu 807 wyróżniał się głowicą z poprzecznym przepływem mieszanki oraz zaworami ustawionymi w kształcie litery V.

Poza standardową skrzynią czterobiegową trwały prace nad przekładnią o pięciu przełożeniach, jak również nad skrzynią automatyczną. Przez cały okres produkcji Renault 16 posiadało dźwignię zmiany biegów przy kolumnie kierownicy. W przednim zawieszeniu zastosowano wahacze i drążki skrętne, z tyłu umieszczono wahacze wleczone z poprzecznymi drążkami skrętnymi.

Skuteczne hamowanie zapewniały tarcze (przód) oraz hamulce bębnowe kół tylnych. W 1964 r. prototypy przejechały ponad milion kilometrów, od Maroka po północną Finlandię. Zawieszenie dostrojono po tysiącach godzin jazd testowych na torze Monthlery.

Oficjalna premiera auta odbyła się w marcu 1965 r. podczas Salonu Samochodowego w Genewie. Wkrótce międzynarodowe jury złożone z dziennikarzy motoryzacyjnych nagrodziło „16” zaszczytnym tytułem Car of The Year 1966. Seryjna  produkcja modelu ruszyła w roku 1965 nowej fabryce Renault w Sandouville.

W wersji 16 Luxe z przodu montowana była kanapa, modele 16 Grand Luxe i Super posiadały już oddzielne siedzenia z przodu, podłokietnik tylnej kanapy oraz kilka innych udogodnień jak oświetlenie bagażnika, elektryczną zapalniczkę oraz – za dodatkową opłatą – jeden z czterech odcieni metalizowanego lakieru. W topowej wersji Super wprowadzono całkowicie nowe rozwiązanie – wzdłużną regulację tylnej kanapy. Pojazd rozwijał prędkość maksymalną wynoszącą 145 km/h, a jego zużycie paliwa wynosiło 9,5 l/100 km.

Pierwsze drobne zmiany w Renault 16 wprowadzono już kilka miesięcy po premierze. W toku produkcji zmienił się także literowy system oznaczeń wersji pojazdu. W marcu 1968 r. na Salonie Genewskim zaprezentowano model 16 TS z silnikiem OHC o pojemności 1565 cm i mocy 83 KM. Jednostka była zasilana dwugardzielowym gaźnikiem Weber. Prędkość pojazdu wzrosła do 165 km/h. Zastosowanie radialnych opon 155-355 (lub 155-14”) poprawiło zachowanie auta na zakrętach. W układzie hamulcowym zastosowano podciśnieniowe wspomaganie Mastervac, a na przednich zderzakach pojawiły się dodatkowe reflektory dalekosiężne H4.

Wersja TS (fabryczne oznaczenie R 1151) była bogato wyposażona i przejęła rolę flagowego modelu. W 1969 r. w salonach Renault pojawił się model 16 TA wyposażony w trójstopniową skrzynię automatyczną z hydraulicznym przetwornikiem momentu obrotowego. Nad prawidłową pracą przekładni czuwał elektroniczny moduł opracowany przez firmy Renault i Thomoson. Model 16 TA (moc 67 KM) nosił oznaczenie R 1153 i był oferowany zarówno w Europie, jak również w USA i Australii. Pod koniec lat 60. modele z gamy Renault były dostępne także w Polsce poprzez sieć placówek Pekao. Szesnastkę oferowano również w Czechosłowacji i na Węgrzech.

Dla amatorów szybkiej jazdy firma Autobleu oferowała szereg akcesoriów tuningowych. Od kwietnia 1970 r. wszystkie wersje Renault 16 były seryjnie wyposażone w pasy bezpieczeństwa dla kierowcy i pasażera. W roku 1972 wprowadzono dwa typy deski rozdzielczej: w modelach L i TL stosowano wstęgowy prędkościomierz, zaś w TS – okrągłe instrumenty.

Lifting wyglądu nadwozia Renault nastąpił we wrześniu 1973 r. przy okazji prezentacji Renault 16 TX z 93-konnym silnikiem 1647 ccm. Nowe było nie tylko logo firmy, które zaprojektował Victor Vasarely, ale także 5-biegowa skrzynia, dwuobwodowy układ hamulcowy, czarna plastikowa atrapa chłodnicy oraz cztery kwadratowe reflektory halogenowe.  Model 16 TX posiadał ponadto sportowe obręcze z Renault 12 Gordini, chromowane ozdobne ramki wokół okien, elektrycznie podnoszone szyby oraz wycieraczkę tylnej szyby. Wersje L oraz TL i TS otrzymały w 1974 r. nową atrapę, a w niej dwa stosowane dotychczas reflektory.

W marcu 1975 r. funkcję topowego pojazdu w gamie Renault przejęło 6-cylindrowe Renault 30, a kilka miesięcy później model 20. Wysoki komfort i odpowiednie walory użytkowe spowodowały, że Renault 16 było nadal chętnie kupowane we Francji i kilkudziesięciu innych krajach świata. W 1976 r. w ofercie pozostawały wersje TA, TLA, TL, TX, wycofano natomiast 16 TS. Na wybrane rynki trafiło Renault 16 TL z odprężonym silnikiem 1565 cm i mocą obniżoną do 55 KM.

Wszystkie wersje Renault 16 posiadały bezwładnościowe pasy bezpieczeństwa, bezpieczną łamaną kolumnę kierownicy oraz zamki, które umożliwiały otwarcie drzwi nawet po silnym zderzeniu i deformacji nadwozia. Od lipca 1978 r. we wszystkich wersjach w standardowym wyposażeniu znalazły się pasy bezpieczeństwa tylnej kanapy.

Po wprowadzeniu modelu 18, produkcja Szesnastek została ograniczona do modeli TX oraz TL z silnikiem o mocy 67 KM przystosowanym do spalania benzyny o ograniczonej zawartości ołowiu. Najważniejszymi rynkami eksportowymi poza Francją były: Belgia, Holandia, Hiszpania, RFN oraz Szwajcaria. Ostatni z 1 850 000 egzemplarzy Renault 16 opuścił taśmę zakładu w Sandouville w maju 1980 r./oprac. ns/

Foto: Renault