Wszystko zaczęło się ponad 100 lat temu, od przyjaźni Henry’ego Forda z Thomasem Edisonem.

W salonach marki można zobaczyć elektryczny model Mustang Mach-E, tymczasem wbrew pozorom nie jest to pierwszy samochód tego typu Forda.

W 2017 r. Ford Motor Company ogłosił powstanie zespołu, który przez kolejne lata koncentrował się na projektowaniu samochodów elektrycznych. Ogłoszono również nazwę tego zespołu: Team Edison. Skąd pomysł na użycie nazwiska znanego wynalazcy?

Henry Ford i Thomas Edison – niezwykła przyjaźń

Thomas Edison – starszy o 16 lat od urodzonego w 1863 r. Henry’ego – był dla założyciela Ford Motor Co. bohaterem z czasów dziecięcych. Panowie poznali się osobiście dopiero w 1896 r. na konferencji Association of Edison Illuminating Company, która odbyła się w Nowym Jorku. Co robił na niej Henry Ford? Przyszły innowator przemysłu motoryzacyjnego był w tym czasie pracownikiem Thomasa Edisona. Pracę w Edison Illuminating Company zaczął jako inżynier w 1891 r, a w 1894 r. awansował na głównego inżyniera.

Przypomnimy, że Edison nie tylko opatentował żarówkę, fonograf, prekursorską kamerę filmową czy generator elektryczny. Stworzona przez niego firma Edison Illuminating budowała i obsługiwała elektrownie w kilku miastach – w tym w Nowym Jorku, Bostonie i wielu innych miejscowościach Pensylwanii. Henry Ford na stanowisku głównego inżyniera odpowiadał za utrzymanie dostaw prądu w całym mieście. Ale ostatecznie nie zdecydował się na pracę w firmie elektrycznej Edisona przez resztę życia.

W 1899 r. Ford rzucił dobrze płatną pracę w Edison Illuminating Company, aby realizować swoje marzenie „o bezkonnych powozach”. Pracodawca Henry’ego znając jego plany wręcz zachęcał młodego inżyniera do realizacji marzeń – ten okres można uznać za początek długiej przyjaźni tych wizjonerów.

Ford i Edison spędzali ze sobą sporo czasu. Oprócz wspólnej pracy wybierali się razem na ryby lub wycieczki. Ta ostatnia aktywność bardzo mocno się rozwinęła. Znane są historie z lat 1914-1924, kiedy to panowie wraz ze swoją grupą noszącą nazwę „Włóczędzy” co rok odrywali się od swojego życia i ruszali w dzicz wschodnich Stanów Zjednoczonych. W skład grupy wchodzili ponadto producent opon Harvey Firestone, przyrodnik John Burroughs oraz amerykańscy prezydenci Warren G. Harding i Calvin Coolidge. Warto dodać, że sama nazwa tej grupy mogła być myląca. Panowie w pogoń za przygodą wyruszali samochodami Forda załadowanymi namiotami, meblami kempingowymi, sprzętem kuchennym oraz… personelem składającym się z kucharzy, osobistych opiekunów, kierowców, mechaników, a nawet fotografów i ekipy filmowej.

Przyjaźń dwóch innowatorów była niezwykle mocna. Panowie mieli sąsiadujące ze sobą zimowe posiadłości w Kalifornii, a kiedy Thomas Edison został przykuty do wózka inwalidzkiego, Ford kupił taki sam dla siebie… żeby mogli się ścigać. Ostatnim dowodem tej niesamowitej przyjaźni był ostatni oddech Edisona, który miał uchwycić do próbówki jego syn, Charles. Podarował on ten niezwykły prezent pogrążonemu w smutku Henry’emu.

Kierunek: samochód elektryczny

Już w 1903 r. Henry Ford wiedział, że jego przyjaciel Thomas Edison eksperymentuje z technologią akumulatorów do pojazdów. W 1914 r. zaczęto otwarcie mówić o pracach nad elektrycznym samochodem Edison-Ford. Auto miało kosztować jedynie 500 dolarów, czyli niewiele więcej od popularnego wówczas Forda T.

Założyciel Ford Motor Co. w wywiadach dla prasy zaznaczał, że największym problemem jest zbudowanie lekkiego akumulatora, który działałby na długich dystansach bez potrzeby ładowania.

Ford zainwestował w ten projekt 1,5 mln dolarów, ale wraz z Edisonem nie byli w stanie wydobyć z ówczesnej technologii pojemności akumulatora niezbędnej do zapewnienia odpowiednich osiągów auta. Zdano sobie sprawę, że taki samochód nie będzie mógł konkurować z ówczesnymi samochodami benzynowymi.

Po czterech dekadach firma Ford wróciła do koncepcji samochodu elektrycznego. W 1967 r. na Salonie w Genui we Włoszech zaprezentowano elektryczny model Comuta demonstrujący pionierskiego ducha firmy oraz swoiste podsumowanie w pracach nad akumulatorami do aut elektrycznych. Nadwozie konceptu zostało wykonane z włókna szklanego i metalu – samochód ważył niewiele ponad 500 kg. Pomimo niewielkich rozmiarów, wnętrze elektryka mogło pomieścić dwie dorosłe osoby na przednich fotelach i dwoje dzieci z tyłu. Elektryczny Ford wykorzystywał dwa silniki elektryczne o mocy 5 KM, zasilane czterema akumulatorami kwasowo-ołowiowymi 12 V. Jego zasięg wynosił około 65 km przy średniej prędkości 40 km/h.

W 1979 r. w ramach programu badań i rozwoju samochodów elektrycznych Forda stworzono eksperymentalną Fiestę z akumulatorem niklowo-cynkowym. Samochód osiągał prędkość około 100 km/h i miał zasięg 160 km. Dekadę później pojawił się kolejny pojazd badawczy. W pełni elektryczny Ford Aerostar został zbudowany we współpracy z Departamentem Stanów Zjednoczonych. Osiągał prędkość maksymalną 100 km/h i zasięg 160 km. Początkowo zasilany był akumulatorem kwasowo-ołowiowym, później akumulatorem sodowo-siarkowym.

W latach 90. opracowano kolejny elektryczny koncept. Samochód oparty na modelu Escort został przygotowany na potrzeby programu pilotażowego dla flot. Dzisiaj można by powiedzieć, że Ford testował „dostawy ostatniej mili”, gdyż jazda po mieście okazała się dla tego auta najlepszym środowiskiem. Elektryczna furgonetka miała 160 km zasięgu i osiągała predkość maksymalną 112 km/h. Testowa flota składała się z ponad 80 pojazdów i przejechała w sumie 1,6 mln km w miastach znajdujących się na całym świecie. Niestety ówczesny koszt akumulatorów sprawił, że produkcja takiego auta stałaby się nieopłacalna.

W 1996 r. stan Kalifornia zaczął wymagać od producentów samochodów sprzedaży aut elektrycznych. Ford odpowiedział na nowe wytyczne elektrycznym modelem Ranger, który był pierwszym seryjnym pojazdem elektrycznym sprzedawanym w USA. Samochód odniósł sukces – większość z 2000 wyprodukowanych w latach 1998-2000 elektrycznych pickupów została sprzedana lub wydzierżawiona firmom użyteczności publicznej i agencjom rządowym. Z akumulatorem kwasowo-ołowiowym pickup osiągał prędkość maksymalną 120 km/h i zasięg 96 km. Opcja akumulatora niklowo-wodorkowego, wprowadzona w 1999 r, zapewniła mu taką samą ładowność jak Rangerowi z silnikiem benzynowym, a także wydłużyła zasięg do 160 km.

W listopadzie 2019 r. Ford zaprezentował w Los Angeles elektrycznego Mustanga Mach-E. Samochód pojawił się w sprzedaży w Europie na początku 2021 r. Samochód z napędem na tylne koła dostarcza moc maksymalną 269 KM przy akumulatorze standardowym i 294 KM przy powiększonym, natomiast Mustang Mach-E z napędem na wszystkie koła osiąga moc maksymalną 269 KM z akumulatorem standardowym i 351 KM przy akumulatorze powiększonym. Energooszczędne układy napędowe zapewniają do 610 km zasięgu elektrycznej jazdy (cykl WLTP) w przypadku Mustanga Mach-E z napędem na tylne koła.

Kolejną  propozycją w ofercie Ford Pro jest o E-Transit, który łączy w sobie rozwiązania znane z Mustanga Mach-E i zalety, z których słynie linia modelu Transit. E-Transit ma zasięg do 308 km (WLTP). Przy elektryfikacji modelu nie ucierpiała także przestrzeń ładunkowa, której maksymalna pojemność wynosi 15,1 metrów sześciennych.

Ford już zapowiedział produkcję 600 tysięcy pojazdów elektrycznych rocznie do końca 2023 r., gamę samochodów osobowych w Europie dostępną w wariantach w pełni elektrycznych lub hybrydowych plug-in do połowy 2026 r. i przejście na pełną elektryfikację oferowanych aut osobowych do 2030 r./oprac.ns/

Foto: Ford